dünyanın dört bir yanına dağılmış çerkes,ler adiga,ler
kafkasyada yeni yeni kabul görmüş olan (çerkes )kelimesi tarih içinde çıkışı tartışma konusu olsada rus istilasından sonra sürülen halklar için dünyada kullanılan bir tanımdır .
bazıları karşı olsalarda 1864 .yılından sonra dahakullanılır bir kimliktir ve tüm k .kafkas halkları için kullanılmıştır.
tabi burada belirgin türk halkları. kırım halkı .ve rus halkları .dışındakiler için
söz konusudur .
şu anda dünyanın dört bir yanında yerleşik olan çerkes,lerin önemi her ülkenin
ihtiyaçları doğrultusunda önem kazanmaktadır .
1. ürdün çerkesleri çerkes topluluğu içinde makam ve emniyet bakımından ön sıradalar.nedeni haşimi kırallığı bilirki çerkesler olmassa kırallık her an elden gidebilir tarihteki filistin ayaklanması bile yeterlidir .
2. israil çerkesleri çerkesler içinde en rahat ve sorunsuz olanlardır .
israil ile müslüman araplar arasındaki çatışmalariçin israil devleti çerkes leri
devlet işlerine karıştırmak istemiyorlar nedeni çerkeslerde müslüman oldukları için .
3 .amerika çerkesleri çerkesler içinde en bilgili guruptur kafkasyada olan olayların ilk habercilerideonlardır .
amerika suriye israil arasındaki golon tepeleri savaşlarında israilin elini rahatlatmak için golotepelerindeki çerkesleri amerika vatandaşı yapmıştır
nede olsa çerkesler savaş konusunda yeteneklidir çerkeslerin amerika vatandaşı olunca israil golon tepelerini işgal edebilmiştir .
4 arap coğrafyasındaki çerkesler ise ekenomik ve statü de en şanssız çerkes topluluğudur .araplar çerkesleri pek sevdikleri söylenemez osmanlının son savaşlarında özelikle süriye tarafında çerkes leri kullanmışlar ve uzunca bir süre dayanmışlar osmanlı rus savaşı çıkınca enver paşa tarafından rus cephesine
gönderilmiş ve sarıkamış faciasında ölenlerin çoğu çerkeslerden oluşan askerlerdir .
5 .türkiyedeki çerkeslerin durumu ise deyişkendir osmanlı,lının son zamanlarında buyük yararlıklar gösteren çerkesler bir taraftan savaş alanlarında başarılı olurken padişalarla akrabalık kurmaları sayesinde bir süre en deyerli teba olmuşlar .
ancak yeni kurulan cumhuriyetle birlikte özelikle kurtuluş savaşından sonra
padişah yanlıları ve cumhuriet yanlıları olarak asyrışmış olmaları güçlerinden çok şey kaybetmişlerdir .
çerkes ethem ve ismet inönü çekişmesinden inönü galip olunca çerkeslere hain çerkes yaftası yapıştırılmış .tek parti döneminde iyice sindirilmiş .
ana vatandan sürülmüş bu olay hala hafızalardayken yeniden vatansız kalma ihtimali iyice etkili olmuş ve kaderlerine boyun eğmişlerdir .
devlette üst makamlarda özellikle mit ve askerderütbe ve makam sahibi olanlar
tek partili dönem ve devamında çerkes olduklarını saklamak gereği duymuşlar
bu alışkanlık günümüzde bile devam etmektedirler .
ekenomik durumlarıalt gelir gurubunda kalmış devlet politikası gereği iyice sıkıştırılan türkiye çerkesleri aıcık aşım ağrısız başım ata sözünün canlı kanıtlarıdır .
sanal dunyasıyla tanışan türkiye çarkesleri yeni yeni aktivistleri ortaya çıkarmıya başlamış birazdakafkasyaya gidip gelmeler başlayınca kimliklerini
bukmaya ve sahip çıkmıya başladılar .
türkiye çerkeslerinin geleceği yine aydınlık gözükmüyor çünkü türkiyede siyasette . sanatta . bilimde . ilimde .yeterince söz sahibi olamadığımız bir gerçek ...............................................................................................................................
