ADİGELERDE DÖRT RENKLİ KALPAK (P’IN) NE ANLAMA GELİR VE KİMLERE GİYDİRİLİRDİ.
Eski Adıge geleneklerine göre bazı erkeklere dört renkli kalpak giydirilirdi. Bu kalpağa da P’IN adı verilirdi. Halk zor durumda kaldığı zamanlarda korkup kaçanlara P’IN giydirilmesi Adıge töresindendir. P’IN giydirilmiş birisinin anası, babası, karısı, kızı, oğlu toplum içine giremezdi. Savaşta başındaki P’IN ile yiğitlik yaparsa ancak o zaman başından çıkarabilirler, yakınları da toplum içine girmeye hak kazanabilirlerdi.
Savaş olmadığı zamanlarda yılda bir kez düzenlenen “Yiğitlik Gösterme” günlerinde, thamadelerin huzurunda bir yiğitlik sergilerse ve sergilediği yiğitlik thamadeler tarafından uygun bulunursa başındaki P’IN’dan hem kendisi hem de ailesi kurtulmuş olurdu. Genellikle bir kayadan diğerine dörtnala giden atla atlamaları istenirdi. İki kaya arasındaki boşluk mesafesi dört at boyu civarında bir mesafede, kayaların arasındaki derinlik ise korkunç bir uçurum şeklinde olurdu. Bu utançla yaşamaktansa ölümü göze alan P’IN giydirilmiş kişilerden bazıları bu atlayışta başarılı olurlar, bazıları da atları ile birlikte düştükleri uçurumda parçalanırlardı.
Yiğitlik gösterme meydanında yine korkaklık gösterenler olur ise thamadeler ülkeyi terk etmesini isterlerdi. Ülkeyi terk eden şahsın; yaşayabileceği bir ülke veya ailesine bakabileceği uygun bir ortam bulduğunda geri dönüp ailesini de yanına alınmasına izin verilirdi. Bu gelenek daha çok Abzax’larda yaygındı.
