M.Ö.1450- Çerkeslerin en eski ataları olarak tespit edilen Kaslar(Kaskalar)’dan ilk defa Hitit Kralı Hantili II dönemindeki yazılı kaynaklarda Kaskas adıyla bahsedildi.Kökenlerinin Marmara Denizi’nin(Propontis) doğu sahilleri olduğu ve Hatti halkı ile akraba oldukları tespit edildi. (Toumanoff, Cyril (1967). Hristiyan Kafkas Tarihi Hakkında Çalışmalar, pp. 55–56. Georgetown University Press.)
M.Ö.1430- Hitit Kralı Ttudhaliya II, Kaska başkenti ve kutsal kenti Nerik’e karşı 3 saldırı denemesine girişti ancak başarısız oldu. (Nerit-Nart Destanları Çerkes-Kasog mitolojisi kahramanlık destanları olmakla birlikte, eski dini inanışlarıda içinde barındıran bir kutsiyete sahiptir.S.DAUR)
M.Ö.1350- 12 Kaska kabilesi Piyapili önderliğinde birleşerek güçlü bir devlet haline geldiler ve Orta-Doğu Karadeniz’in dağlık ve sahil bölgelerinde hüküm sürdüler.
M.Ö.1330- Orta ve doğu Karadeniz bölgesinde yaşayan Kaslar doğudaki komşuları Hayassa-Azzi (Muhtemel Ermeni ilişkisi?) ve Isuwa halkı ile ittifak ederek Hitit Başkenti Hattuşa’yı, sonradan diğer başkentlerinden biri olan Sapinuwa’yı ele geçirip yaktılar.
M.Ö.1323- Kaska Kralı İssupita isyan ederek Hitit şehri Kammama üzerine saldırıya geçti. Kıdemli kumandan Hannutti onu karşıladı, fakat savaşta hayatını kaybetti. Issupita Hatti’den ayrıldığında Hitit Kralı Arnuwanda ölmüştü.Ondan sonra başa geçen Murşili II’nin bu isyanı ve sonradan birçok saldırıyı engellediği Hitit kaynaklarında yazılıdır.
M.Ö.1300- Hitit kaynaklarına göre Murşili başarılı savunma stratejileri sonucu birçok saldırıyı önledi ve en sonunda Kaska Kralı Pihhuniya’yı ele geçirip esir ederek Başkent Hattuşa’ya getirdi. (kyn: Matthews)
M.Ö.13.yy-
Kaslar Murşili’den sonra başa geçen oğlu Hatti ülkesi Hittit Kralı
Muwatalli II döneminde misilleme amaçlı Hattuşaş’a saldırarak şehri
yağmaladılar. Kral Muwatalli II , Tarhuntassa kentine kaçtı.Kardeşi
Hattuşili III Kaslara saldırıya geçerek Kaska başkenti Nerik’i işgal
etti ve krallığı ele geçirdikten sonra Hattuşa’ya geri döndü.
M.Ö.1250- Kaslar bir Hitit şehri olan
Nenassa kentini, müttefikleri olan Hayassa-Azzililer de 1300 lerde
önceleri kendilerine ait olan Samuha kentini ele geçirdiler.(Hitit Kralı
Hattuşili III’ün yazdığı kabul edilen tabletler)M.Ö.1170- Kaslar Hitit İmparatorluğunun yıkılmasında diğer deniz halkları ile birlikte büyük rol oynadılar ve Hitit İmparatorluğu yıkıldıktan sonra Doğu Anadolu’dan Asur topraklarına doğru harekete geçtiler.Asur Kralı Tiglath-Pileser I’in yazıtlarında o dönemler Kaskaların ve ilk defa Asur kaynaklarında adı geçen müttefikleri Mushkilerin(Gürcü kabilesi Meshkiler) Hatti topraklarında söz sahibi oldukları ve Hurri-Urartu(Çeçen?) halkları ile ittifak halinde oldukları yazılıydı.
M.Ö.1.yy- Asur kralının saldırıları sonucu Kaslar ağır bir yenilgiye uğrayarak dağıldılar.
M.Ö.750- Asur yenilgisinden sonra Kaska(Çerkes) ve Mushki(Gürcü) halklarının bir kısmının Kuzey Kafkasya bölgesine geçtiği birçok kaynakta belirtilmektedir.Diğer bir kısmının da güneye, Kapadokya bölgesine geçtiği ve M.Ö.8.yy’larda Asur İmparatorluğuna bağlı olarak birçok anadolu kentini yönetmeye devam ettikleri yazılmaktadır. Asur Kralı 800 kadar Kaska atlı savaşçısı ve 200 kadar Abeşla okçusunu ordusuna katarak ayrı bir alay kurdu.(Toumanoff, Cyril (1967). Studies in Christian Caucasian History, pp. 55–56. Georgetown University Press.)- Çerkeslere eski Gürcü kaynaklarında Kaski, Ermeni kaynaklarında Kasklar, Orta Çağ Rus kaynaklarında Kasog, Oset dilinde halen Kaşag, Bizans-Grek kaynaklarında Kasak, ülkelerinden de Kasakhia olarak bahsedilmektedir.
