Nüfusu : 400.000
Başkenti : Nazran
Büyük Kafkas
dağlarının kuzeyinde Çeçenistan’ın batısında yer alan İnguşistan, dünya
İnguşlarının anavatanıdır. Komşuları Gürcistan, Kuzey Osetya,
Çeçenistan ve Dağıstan’dır. Çeçenlerle aynı coğrafyayı paylaşan ve aynı
dili konuşan İnguşlar, yüzyıllardır beraber yaşadılar.
TARİHÇE:
M.Ö. I. yy’da Alan Kavim Birliği’ne katıldılar. M.S. 4. yy’da Doğu
Kafkasya’ya yayıldılar. 8-9. yy’da İnguşistan ile birlikte bütün Kuzey
Kafkasya, Hazarların hakimiyetinde kaldı. Malazgirt Zaferi (1071)’nden
sonraki yıllarda ise bu bölge Selçukluların eline geçti. 1395’te Timur,
muazzam bir ordu ile Terek nehri boylarına geldi ve burada Altın Orda
Han’ı Toktamış ile yaptığı savaşı kazandı. 1396 yılı başında Kuzey
Kafkasya’yı bütünüyle ele geçirdi. 16.yy’ın ikinci yarısının başlarında
Ruslar Kazan ve Astrahan’ı ele geçirdikten sonra Kuzey Kafkasya’ya
yöneldiler. Rus Çar’ı I. Petro (1689-1725) Kafkaslara bir sefer
düzenleyerek Hazar Denizi kıyılarındaki Derbent ve Bakü’ye kadar olan
bölgeyi işgal etti. Böylece yüzlerce yıl sürecek olan Kafkas
halklarının Rusya ile mücadelesi başlamış oldu. 1917 Bolşevik
Devrimi’nden sonra 20 Ocak 1921 tarihli Kararname ile iki Cumhuriyet
kuruldu: Dağıstan Muhtar Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Dağlı Muhtar
Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti.
Bununla yetinmeyen
Sovyetler bir yıl geçmeden birer resmi kararname ile Dağlı Muhtar
Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ni altı parçaya ayırdı. Böylece 20 Kasım
1922’de Çeçenistan; 7 Haziran 1924’te de İnguşistan Özerk eyaletleri
teşekkül ettirildi. 15 Ocak 1934’te her iki özerk eyalet
birleştirilerek Çeçen-İnguş Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne çevrildi.
II. Dünya Savaşı sırasında Almanlarla işbirliği yapmakla suçlanan
Çeçen-İnguşlar, bu yüzden Rusların şiddetli baskılarına maruz
kaldıkları gibi, 1944’te de Ortaasya’ya sürgüne gönderildiler. Bu
zorunlu göçün sonucunda Çeçen-İnguş Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
feshedilerek topraklarının bir kısmı Kuzey Osetya’ya, bir kısmı da
Dağıstan’a verildi. Bundan tam 13 yıl sonra 9 Ocak 1957’de eski özerk
idare yeniden kuruldu ve bu durum 1990’lara kadar devam etti. 1996
yılında yapılan Çeçen-Rus savaşı sonrasında İnguşlar, Çeçenistan’dan
ayrıldı.
NÜFUSUN ETNİK YAPISI: İnguşistan’ın nüfusu yaklaşık 400.000 kadardır. %58 İnguş; %33 Çeçen; %9 diğer.
EKONOMİ:
Uzun yıllar süren Çeçen-Rus savaşı, İnguş ekonomisini altüst etmiştir.
Eski Sovyetler Birliği petrol tesislerine çok yakın bir bölgede
bulunan İnguşistan, petrol boru hatları ile Hazar Denizi kıyısındaki
Mahaçkale’ye; Karadeniz’de Tuapse’ye ve Donets havzasına uzanır.
Bölgede önemli ölçüde doğalgaz rezervleri vardır. Buna rağmen sanayi ve
ziraat sektörü orta seviyededir. Ulaşım genellikle demiryolları ile
sağlanır.
EĞİTİM: Ülkede 1 üniversite, 9 teknikum ve 149 ortaokul vardır. Toplam 40000 öğrenci bu okullarda eğitim görmektedir.
